ဒီစာအုပ်က မြန်မာဗန်းစကားတွေကို စုစည်းထားတဲ့စာအုပ်ပါ။ အထက်မှာ နမူနာအဖြစ် အမြည်း ဖော်ပြထားတဲ့ ဗန်းစကားတွေကို သုံးစွဲပုံ သာဓကတွေ ချန်လှပ်ပြီး ဖတ်ရှုရ လွယ်ကူအောင် ပြခဲ့တာပါ။ တကယ်က ဗန်းစကားတစ်ခုချင်းစီရဲ့အောက်မှာ သုံးစွဲပုံ သာဓကတစ်ခုစီကိုလည်း ထည့်သွင်းဖော်ပြထားပါသေးတယ်။

မြန်မာ ဗန်းစကားတွေရဲ့ခြေရာကို ကောက်ကြည့်တဲ့အခါ ၁၉၂၇၊ ဇွန်လ ၁၈ ရက်နေ့ထုတ် သူရိယသတင်းစာထဲမှာ ဆရာ သိပ္ပံမောင်ဝက ' ပေါ်ပေါက်ခါစ စကားလေးများ ' ခေါင်းစဉ်နဲ့ ဆောင်းပါးတစ်ပုဒ် ရေးခဲ့ဖူးတာ ရှိတယ်။

ကလေးကို ' ခေး ' လို့ ခေါ်တဲ့ ဗန်းစကားကို ၁၉၆၀ ကျော်ကတည်းက မြို့တော် သိန်းအောင်ရဲ့ ပြဇာတ်ထဲမှာ တွင်တွင်ကျယ်ကျယ် သုံးစွဲနေပြီ ဖြစ်တယ်။

Lord Randal ဆိုတဲ့ အင်္ဂလိပ်ကဗျာကို ဆရာကြီး မင်းသုဝဏ်က ဘာသာပြန်တော့ ကဗျာထဲမှာ " ရင်ဒေါ် သက်ထား၊ မေ့သည်းချာ၊ ဘူများ ညစာကျေွးလိုက်တယ်။ နုပျိုဖွဲ့ထား၊ မေ့ချစ်သား၊ ဘူများ ညစာကျေွးလိုက်တယ် " လို့ ပြန်ဆိုထားတာကြောင့် ဘယ်သူများကို အသံချုံ့ပြီး သုံးတဲ့ ' ဘူများ ' အသုံးဟာ အဲဒီကာလကတည်းကပဲ ရှိခဲ့ကြောင်း သိရတယ်။

အနဂ္ဂရဲ့ဖခင်၊ နာမည်ကျော် အဆိုတော် မင်းမင်းလတ်က ' လမ်းပေါ်က ဝေါဟာရများ ' ဆိုတဲ့စာအုပ်ကို လူငယ်တွေကြားထဲ ကွင်းဆင်းလေ့လာပြီး ပြုစုထုတ်ဝေခဲ့ဖူးတယ်။ အဲဒီစာအုပ် ဖြစ်လာခဲ့တဲ့အကြောင်းက ချက်ကိုစလို ဗက်ကီးယားက လာတဲ့ မြန်မာစာ ပညာရှင် ဒေါက်တာ ယန်းဗက်ရှကားဆိုတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်က လမ်းပေါ်က မြန်မာဝေါဟာရတွေကို စုစည်းထုတ်ဝေထားတဲ့ မြန်မာစာအုပ်မျိုး ရှိသလားလို့ မေးလာတော့ မင်းမင်းလတ်က မရှိကြောင်း ပြန်ဖြေတဲ့အတွက် အဲဒီလိုစာအုပ်ဆိုတာ ရှိသင့်ကြောင်း အကြံပြုတာနဲ့ မင်းမင်းလတ်က အားထုတ်ပြုစုခဲ့ခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ စာအုပ်ထွက်ပြီး မကြာခင်မှာပဲ အပိတ်ခံခဲ့ရတဲ့အတွက် တိတ်တိတ်လေး လက်ဆင့်ကမ်း ဝယ်ခဲ့ကြရပါသတဲ့။

အထက်ပါ စာအုပ်အပြင် ဆရာ လှသမိန် ပြုစုတဲ့ ' မြန်မာဘန်းစကား အဓိပ္ပာယ်နှင့် သုံးနည်း ' ဆိုတဲ့စာအုပ်လည်း ရှိပါသေးတယ်။ (ဘန်းစကားဆိုတဲ့ အသုံးက ဆရာ လှသမိန် သုံးထားတဲ့အတိုင်း သုံးလိုက်တာပါ။) ဆရာ စုဆောင်းဖော်ပြထားတဲ့ ဝေါဟာရတွေက များပြားပြီး အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုရှင်းလင်းပြထားပုံတွေကလည်း စိတ်ဝင်စားစရာ ကောင်းလှပါတယ်။ ဒီစာအုပ်ထဲမှာ စကားဝှက် ဗန်းစကား၊ အဆွယ် ဗန်းစကား၊ စကားပုံ ဗန်းစကား ဆိုပြီး ဗန်းစကားအမျိုးမျိုး ရှိကြောင်းကိုလည်း ဖော်ပြထားပါတယ်။

နောက်ဆုံး ညွှန်းဆိုလိုတဲ့တစ်အုပ်ကတော့ Guardian စာစောင်မှာ ဆရာ လှသမိန်က အင်္ဂလိပ်လို ရေးသားရှင်းလင်းပြီး မြန်မာ အီဒီယမ်တွေကို နိုင်ငံခြားသားတွေလည်း သိရှိလေ့လာနိုင်အောင် ထုတ်ဝေထားတဲ့ Myanmar Idioms စာအုပ်ပါ။ (Slang နဲ့ Idiom ရဲ့ ကွဲပြားပုံကို ဒီအညွှန်းမှာ မရှင်းပြလိုပါ။)

စာအုပ်မဟုတ်သေးဘဲ နောက်ထပ် ဖတ်ကြည့်ဖို့ ညွှန်းလိုတာကတော့ ဆရာ မောင်ခင်မင် (ဓနုဖြူ) ရေးတဲ့ ' ဗန်းစကားပြဿနာ ' ဆိုတဲ့ ဆောင်းပါးတွေပါ။ မြန်မာဗန်းစကားတွေကို တကယ်ပဲ စိတ်ဝင်စားရင် ပြောခဲ့သမျှ စာအုပ်တွေနဲ့ ဆောင်းပါးတွေကို ရှာဖတ်ဖို့ တိုက်တွန်းချင်ပါတယ်။

ယခု ဆရာ ဆောင်းဖြူ ပြုစုထားတဲ့စာအုပ်ကတော့ ဒီဘက်ခေတ်မှာ လိုအပ်နေတဲ့ ကွက်လပ်တစ်ခုကို ဖြည့်လိုက်တဲ့ ' မြန်မာဗန်းစကားစုစည်းမှု ' စာအုပ်ပါ။ သာဓကတွေလည်း ဖော်ပြထားတာမို့ ဖတ်ရှုရ လွယ်ကူပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ကာတွန်းဆရာတွေဖြစ်ကြတဲ့ မောင်မောင်ဖောင်တိန်၊ ဇာနည်ဇော်ဝင်း၊ ညီပုချေနဲ့ Zero တို့ရဲ့ သရုပ်ဖော်ပုံပေါင်း ၂၀ ကိုလည်း ထည့်သွင်းထားပါသေးတယ်။

#ဆန်းပြားတဲ့ဗန်းစကား

ဆောင်းဖြူ

၂၀၁၉၊ ဇန်နဝါရီ၊ ပထမအကြိမ်

အုပ်ရေ - ၅၀၀

၂၅၀၀ ကျပ်

SMART စာပေ

09 730 57 653, 09 79 963 2254

အမျိုးသားအင်္ဂါကို ခေါ်ဆိုသည့် စကား။

စမူဆာ -- 

အမျိုးသမီးအင်္ဂါကို ရည်ညွှန်းပြောဆိုသည့် အသုံးအနှုန်း။ (တချို့က အမေပေးတဲ့ လယ်တစ်ကွက်ဟုလည်း ခေါ်ဝေါ်တတ်သည်။)

ပဲမြစ် -- 

သေးငယ်သည့် ယောက်ျားအင်္ဂါကို ခေါ်ဝေါ်သော စကား။

ပေါက်စီ -- 

အမျိုးသမီးတို့၏နို့ကို စားစရာပေါက်စီနှင့် ခိုင်းနှိုင်းခေါ်ဝေါ်သည့် စကား။

သူငယ်ထောင် -- 

အမျိုးသမီးစိတ် ပေါက်နေသူ မိန်းမလျှာအချို့က ယင်းတို့ စိတ်ဝင်စား၊ တပ်မက်ချစ်ခင်သည့် ယောကျ်ားငယ်များအား ခေါ်ယူနေထိုင်ခြင်းကို ညွှန်းဆိုသည့် စကား။

သုက်ကြောင် -- 

စိတ်ထဲတွင် ကာမတဏှာကိစ္စကိုသာ အစဉ်အမြဲ ရှိနေသူအား ရည်ညွှန်းသည့်စကား။

ပြားဂေဟာ -- 

အမျိုးသမီးအဆောင်ကို ခေါ်ဝေါ်သုံးနှုန်းသည့် စကား။

ဆော်လမွန် -- 

ရည်းစားပူမိနေသူ၊ အမျိုးသမီးကိစ္စကြောင့် မွှန်ထူနေသူကို ခေါ်ဝေါ်သည့် စကား။

စနိုက်ကျော် -- 

မိန်းကလေးတစ်ဦးက အခြားမိန်းကလေးတစ်ဦး၏ ရည်းစားကို သွေးဆောင်ကာ ချစ်ဓားပြတိုက်သွားခြင်းကို ရည်ညွှန်းသည့် စကား။

ဒစ်လည် -- 

အဆင်မပြေ၊ ကမောက်ကမ ဖြစ်နေခြင်းကို ရည်ရွယ်သည့် စကား။

ဘောမ -- 

ရာထူးရာခံကြီးမားသည့် အမျိုးသားများထံ ချဉ်းကပ်ကာ၊ ဖားယားမြှောက်ပင့်ပြီး မိမိတို့အကျိုးကို ရယူတတ်ခြင်းအား ဆိုလိုသည့်စကား။

ကျွတ်ဆင်ကြီး -- 

အံ့အားသင့်ဖွယ်၊ ထိတ်လန့်ဖွယ်ဖြစ်ခြင်းကို ပြောဆိုသည့် စကား။

ပလပ်ကျွတ် -- 

စိတ်အနေအထား ဖရိုဖရဲဖြစ်သွားခြင်း၊ စိတ်ကယောက်ကယက်ဖြစ်သွားခြင်းကို ပြဆိုသည့် စကား။

ဂကြောင်ဖတ် -- 

ကြောင်တောင်တောင်၊ အူကြောင်ကြောင် ပြုမူခြင်းကို ညွှန်းဆိုသည့် စကား။

ဂယက်ထ -- 

အငြိမ်မနေ၊ ဣနြေ္ဒမရ၊ ရွစိရွစိ ဖြစ်နေခြင်းကို ဆိုလိုသည့် စကား။

ဂျလုံးပလုံး -- 

ပေပေတေတေ လေလွင့်နေတတ်သူကို ရည်ညွှန်းသည့် စကား။ (ဂျလွတ်ပလွတ်၊ ဂျပလွတ်၊ ဂျလေဘီ စသဖြင့်လည်း ခေါ်သေးသည်။)

အပြာကား/ဆင်းရဲသားကား/အောကား -- 

ဖိုမဆက်ဆံမှုအကြောင်း ရိုက်ကူးသည့် ဇာတ်ကားများတွင် ဆက်ဆံသည့်အခါ အဝတ်အစားများ မပါခြင်း၊ ကြည့်ရှုသူကို အလုံးစုံ ပြည့်ဝသည့် မြင်ကွင်းမျိုး ပေးခြင်းတို့ကြောင့် ဆင်းရဲသားကား၊ အောကား စသဖြင့် ခေါ်ဝေါ်သုံးနှုန်းသည့် စကား။

' ဆန်းပြားတဲ့ ဗန်းစကား ' စာအုပ်ကို Cover၊ အတွင်း Layout နဲ့ မာတိကာတွေကအစ အားလုံးအပြီးအစီး စီစဉ်ပြီးခဲ့တာ ၂၀၁၇၊ စက်တင်ဘာ ပထမပတ်ကတည်းကပါ။ ဒီစာအုပ်ကို ထုတ်ဝေမယ်ဆိုတဲ့ ထုတ်ဝေသူလက်ထဲကို အဲဒီကတည်းက အပြီးအစီး အပ်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ (SMART စာအုပ်တိုက်ကို ပြောနေတာ မဟုတ်ကြောင်း သတိပြုပေးပါ။) 

အဲဒီစာအုပ်တိုက်က ၂၀၁၇၊ ဒီဇင်ဘာလထဲမှာ ဆရာ ဆောင်းဖြူရဲ့စာအုပ် ထွက်မယ်လို့ ကတိပေးပါတယ်။ တကယ်ကျ ထွက်မလာပါ။ ၂၀၁၈၊ ဇန်နဝါရီလမှာ ထွက်မယ်လို့ ထပ်ပြောပြန်ပါတယ်။ ထွက်မလာပါဘူး။ ဒါနဲ့ တဖြည်းဖြည်း ကတိတွေ ပျက်လာလိုက်တာ နောက်ဆုံးတော့ ကျွန်တော် (လူသာမန်) ၊ ဆရာ ဆောင်းဖြူ၊ ဆရာ ရှိန်ဝါ၊ ဆရာ သစ္စာနီနဲ့ ဆရာ သန့်ဇင်စိုးတို့ရဲ့ ဖုန်းတွေကို လုံးဝ မကိုင်တော့ဘဲ ရှောင်ဖယ်တဲ့အထိ ဖြစ်ပွားခဲ့ပါတယ်။

ကျွန်တော်တို့ဟာ စောင့်ရင်း အချိန်လင့်လာတဲ့အတွက် ထုတ်ဝေမယ့်စာအုပ်တွေကို ပြန်ယူလိုကြောင်း၊ ထုတ်မယ်ဆိုတာ သေချာရင်လည်း သေချာတဲ့ လတစ်လကို ပြောဖို့ လိုကြောင်းအတွက် ဖုန်းတွေ ဆက်ကြတာပါ။ နောက်ဆုံးတော့ စာရေးဆရာတွေ စုပြီး ' သတိပေးစာ ' ကို စာအုပ်တိုက်(အိမ်) အထိ သွားပို့ရတဲ့အထိပါပဲ။

အဲဒီနောက်တော့ ဘယ်ဆရာရဲ့စာအုပ်က ၂၀၁၈၊ မတ်လမှာ ထွက်မယ်၊ ဘယ်ဆရာရဲ့စာအုပ်က မေ၊ ဇွန်၊ ဇူလိုင်မှာ ထွက်မယ်လို့ ဆရာ ဆောင်းဖြူကို ဖုန်း ပြန်ဆက်ပါတယ်။ တကယ်ကျ ထွက်မလာပါဘူး။ အကြိမ်ကြိမ် လိမ်လည်တာကို ခံရပြီး နောက်မှာတော့၊ စာအုပ်တွေ ထွက်လာသင့်တဲ့အချိန်ကို တစ်နှစ်နဲ့ နှစ်လလည်း ကျော်လာခဲ့ပြီမို့ ကျွန်တော်တို့တွေဟာ စာအုပ်တွေကို တခြားစာအုပ်တိုက်က ထုတ်ဖို့ စီစဉ်ရပါတော့တယ်။ အဲဒီမှာ SMART စာအုပ်တိုက်နဲ့ တွေ့ဆုံဖြစ်ပါတယ်။ 

အခုတော့ ဆရာ ဆောင်းဖြူရဲ့ ' ဆန်းပြားတဲ့ ဗန်းစကား ' စာအုပ်နဲ့ ဆရာ ရှိန်ဝါရဲ့ ' ရုပ်ရှင်ရဲ့ရနံ့ ' စာအုပ်ဟာ SMART စာအုပ်တိုက်ရဲ့ စီစဉ်မှုနဲ့ ထွက်လာခဲ့ပါပြီ။ အစ-အဆုံး စီစဉ်သူ ကျွန်တော့်အနေနဲ့ ကျွန်တော့်ပခုံးပေါ်က တာဝန်တချို့ လျော့ကျသွားတာ ဖြစ်တဲ့အတွက် SMART စာအုပ်တိုက်ကို အထူးကျေးဇူးတင်ကြောင်း ပြောလိုပါတယ်။

ဒီအထဲ ကံကောင်းတာတစ်ခုကတော့ ဆရာ ထွန်းဝေမြင့်ရဲ့ အက်ဆေးတွေကို စုစည်းထားတဲ့ ' ကဗျာဆရာ၏ အမေ့အိမ် ' စာအုပ်ကို ထိုစာအုပ်တိုက်ဆီ ပေးလုပေးမိခင်မှာ ရပ်တန့်ခဲ့မိလိုက်တဲ့အတွက် SMART စာအုပ်တိုက်ကနေ စောလျင်စွာ ထွက်လာနိုင်ခဲ့ခြင်းပါပဲ။

စာရေးဆရာတွေအနေနဲ့ စီစဉ်သူ ကျွန်တော့်ကို မည်သို့မျှ အပြစ်မတင်ဘဲ နားလည်ပေးကြပေမယ့် တစ်နှစ်ကျော်ကြာခဲ့တဲ့ ဒီစိတ်ဒုက္ခဟာ ကျွန်တော့်အတွက် အင်မတန် ဆိုးရွားလှပါတယ်။ ကျွန်တော့်စာအုပ်တွေ မထွက်တာကို အတိုင်းအတာတစ်ခုအထိ ခံနိုင်ပေမယ့် ကျွန်တော် စီစဉ်တဲ့စာအုပ်တွေကို အထက်ပါအတိုင်း ပြုမူခံရတာကတော့ အတော်ပဲ ခံရခက်လှပါတယ်။ 

ထုတ်ပေးပါဆိုပြီး အတင်း စီစဉ်ပေးတဲ့စာအုပ်တွေ မဟုတ်တဲ့အပြင် ထုတ်စရာစာအုပ်တွေ၊ စာရေးဆရာတွေ ရှာပေးပါဆိုလို့ ဒီစာမူဆိုရင် ထုတ်မလား၊ ဒီစာရေးဆရာရေးတာ ထုတ်မလား မေးပြီး၊ စာမူကိုပါ ဖတ်ရှုစေပြီးမှ၊ အဆိုပါထုတ်ဝေသူက သဘောတူလက်ခံပါမှ စီစဉ်တဲ့စာအုပ်တွေမို့ ပိုမိုဆိုးရွားစွာ လိမ်လည်ခံလိုက်ရသလို ခံစားရပါတယ်။ 

အဲဒါကြောင့်လည်း ထုတ်ဝေဖို့ အဆင်သင့် ရှိနေတဲ့ ကျွန်တော့်စာအုပ်အသစ်တွေ ထုတ်တာကို ရပ်နားထားပြီး ကျွန်တော် စီစဉ်ထားတဲ့ တခြားစာအုပ်တွေ အကုန် ထွက်ပြီးကာမှ ကျွန်တော့်စာအုပ်တွေ ထုတ်ဝေဖို့ ဆုံးဖြတ်ထားခဲ့တာပါ။ စာရေးသားခြင်းဟာ ကျွန်တော့်ရဲ့ အဓိက ပင်မလုပ်ငန်းဖြစ်တာမို့ နှစ်နှစ်ကြာ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာရော၊ ငွေကြေးရော အချိန်ကာလတွေပါ ထိခိုက်နစ်နာခဲ့ရပါတယ်။ ဆရာ ဆောင်းဖြူ၊ ဆရာ ရှိန်ဝါနဲ့ ဆရာ သစ္စာနီတို့ဟာလည်း များစွာ ထိခိုက်နစ်နာခဲ့ရပါတယ်။ 

၂၀၁၇၊ ဩဂတ်စ်လကတည်းက အပြီးအစီး အချောသတ် အပ်ခဲ့တဲ့၊ ဆရာ သစ္စာနီရဲ့ အင်တာဗျူးပေါင်းချုပ်စာအုပ်ဟာလည်း အဆိုပါစာအုပ်တိုက်ကနေ ယခုအထိ ထွက်ရှိလာခြင်း မရှိသေးပါ။ ဒါကြောင့်မို့လည်း SMART စာအုပ်တိုက်ကနေပဲ ဆရာ သစ္စာနီရဲ့ အင်တာဗျူးပေါင်းချုပ်ကို ဒီနှစ်ထဲ ထုတ်ဝေဖို့ စီစဉ်လိုက်ကြတာဆိုတော့ ကျွန်တော့်အတွက် အတော်အတန် စိတ်အေးလက်အေး ဖြစ်နေရပါပြီ။ စာရေးဆရာတွေရဲ့ ဒုက္ခတချို့ ပြောပြတာကို ဖတ်ရှုပေးတဲ့အတွက် အထူးပဲ ကျေးဇူးတင်ကြောင်းလည်း ပြောချင်ပါတယ်။

#လူသာမန်

31.1.2019; 4:42 pm