Dr. Walden Bello

​ရွေးချယ်​တည်​းဖြတ်​ - ​မောင်​မြင်​့​ဇော်​

သရုပ်​​ဖော်​ - ​ဖေစိုး​အောင်​

သာလာယံစာအုပ်​တိုက်​ ၊

ပထမအကြိမ်​ ၊ ဇန်​နဝါရီ ၂၀၁၉ ။

မျက်​နှာဖုံးဒီဇိုင်​း - မြင်​့​မောင်​​ကျော်​။

၁၃.ရ စင်​တီမီတာ x ၂၀.၁ စင်​တီမီတာ။

စာမျက်​နှာ - ရ၆ ၊ တန်​ဖိုး - ကျပ်​ ၂၀၀၀။

'' ​ဒေါက်​တာဝယ်​ဒန်​ဘယ်​လိုဟာ ဖိလစ်​ပိုင်​လွွတ်​​တော်​အမတ်​​ဟောင်​း၊ အာရှရဲ့ နိုဘယ်​ဆုလို့ ရည်​ညွွန်​းကြတဲ့ Right Livelihood ဆုရှင်​ဖြစ်​ပါတယ်​။ ၂၀၁ရ မှာ မြန်​မာ ပြည်​ကိုလာပြီး မြန်​မာ့အကူးအ​ပြောင်​းအတွက်​ ဖိလစ်​ပိုင်​အ​တွေ့အကြုံ​တွေကို ​ဝေမျှ​ပေးခဲ့ပါတယ်​။ မြန်​မာ့ဖွံ့ဖြိုး​ရေးအတွက်​ သူ့ရဲ့လေ့လာသုံးသပ်​ချက်​​တွေကို ​ဖော်​ပြ ထားတဲ့ '' အယူအမြင်​​ထောင်​​ချောက်​'' ဆိုတဲ့စာတမ်​းကို လည်​း ၂၀၁၈ မှာ ထုတ်​​ဝေခဲ့ပါတယ်​။ ယခုစာအုပ်​ငယ်​က သူ့ရဲ့​ဟော​ပြောချက်​နဲ့ စာတမ်​းက အဓိကအချက်​​တွေကို ​ကောက်​နုတ်​သရုပ်​​ဖော်​ထားတာ ဖြစ်​ပါတယ်​။ '' ဟု ဆရာ​မောင်​မြင်​့​ဇော်​ က အမှာစာတွင်​​ဖော်​ပြထား သည်​။

အ​ရေးအကြီးဆုံးကာလ၊ အာဏာရှင်​​ခေတ်​လွန်​ ဖိလစ်​ပိုင်​နိုင်​ငံမှသင်​ခန်​းစာ၊ ကမ ္ဘာ့အ​ပြောင်​းအလဲများ၊ မြန်​မာ ပြည်​အတွက်​ စိန်​​ခေါ်မွုများ၊ ​မေးခွန်​းများနှင်​့အ​ဖြေများ ဟူ၍ အခန်​း ၅ ခန်​း ကို ​ခေါင်​းစဉ်​ခွဲ​ပေါင်​း ၁၆ ခု ဖြင်​့ ​ဆွေး​နွေးတင်​ပြထားသည်​။

'' အ​လေးအနက်​ထား​ပြောချင်​တာက​ အကူးအ​ပြောင်​း ရဲ့ ပထမဆုံးကာလ​တွေဟာ အ​ရေးအကြီးဆုံးအချိန်​ဖြစ်​​နေတတ်​တာပါ။ ပထမပိုင်​းနှစ်​​တွေမှာ ချခဲ့တဲ့ ဆုံး ဖြတ်​ချက်​​တွေ သို့မဟုတ်​ ဆုံးဖြတ်​ဖို့ပျက်​ကွက်​ခဲ့တာ​တွေ၊ မဆုံးဖြတ်​ဖြစ်​ခဲ့တာ​တွေဟာ နိုင်​ငံရဲ့​ရေရှည်​အ​ခြေ အ​နေ​တွေ​အပေါ်မှာ သြဇာလွွမ်​း​နေတတ်​၊ အရိပ်​ထိုး​နေ တတ်​ပါတယ်​။''( စာမျက်​နှာ ၈ မှ) ဟု အ​ရေးအကြီးဆုံး ကာလအ​ခြေအ​နေ အချက်​တစ်​ချက်​အဖြစ်​ တင်​ပြထား သည်​။

အာဏာရှင်​​ခေတ်​လွန်​ ဖိလစ်​ပိုင်​နိုင်​ငံမှသင်​ခန်​းစာ တွင်​ ​ကြွေးပြန်​ဆပ်​ခဲ့တဲ့အမှား၊ နိုင်​ငံတကာ​ငွေ​ကြေးရံပုံ​ငွေ အဖွဲ့ရဲ့ အစီအမံအတိုင်​း လုပ်​ခဲ့တဲ့အမှား၊ ​မြေယာပြုပြင်​​ပြောင်​းလဲ​ရေး မလုပ်​နိုင်​ခဲ့တဲ့အမှား နှင်​့ အမှားများ၏ အကျိုးဆက်​ ဟု ရှင်​းလင်​းတင်​ပြထားသည်​။ '' အဓိက​ပြောချင်​တဲ့သင်​ခန်​းစာတစ်​ခုက​တော့ လူမွု​ရေး၊စီးပွား​ရေး ပြဿနာ​တွေကို ​ဖြေရှင်​းမ​ပေးနိုင်​တဲ့ ဒီမိုက​ရေစီ ဟာ သူ့ဘာသာသူ ဂုဏ်​သိက္ခာကျ​အောင်​လုပ်​၊ 

သူ့ဘာသာသူအရှက်​ရ​အောင်​လုပ်​ပြီး​တော့ အာဏာရှင်​​တွေဆီ အာဏာပြန်​​ရောက်​လာ​အောင်​ လမ်​းဖွင်​့​ပေး သလိုဖြစ်​နိုင်​တယ်​ဆိုတဲ့အချက်​ပဲဖြစ်ပါတယ်​။'' 

( စာမျက်​နှာ ၁၄ မှ ) ဟု ဆိုသည်​။

မြန်​မာပြည်​အတွက်​ စိန်​​ခေါ်မွုများတွင်​ '' လူထုလွုပ်​ရှားမွု တစ်​ခုက အချိန်​ကာလတစ်​ခုမှာ ​အောင်​မြင်​မွုရသွားတဲ့ အခါ နိုင်​ငံ​ရေး​ခေါင်​း​ဆောင်​​တွေက မင်​းတို့အလုပ်​ပြီး သွားပြီ၊ ငါတို့ပဲ ဆက်​ပြီးလုပ်​လိုက်​မယ်​။ ကျန်​တဲ့သူ​တွေ ​အေး​အေး​နေနိုင်​ပြီ ဆိုတဲ့ပုံမျိုးလုပ်​ပစ်​လိုက်​ရင်​ ပြဿနာ ရှိပါတယ်​။ ငါတို့လက်​ထဲ အာဏာရပြီ၊ ငါတို့ပဲလွုပ်​ရှားမွု ကို ဦး​ဆောင်​ပြီးသွားလိုက်​​တော့မယ်​ဆိုတာမျိုးဟာ ကျဆုံးဖို့လမ်​းစပါပဲ။'' ( စာမျက်​နှာ ၃၀ မှ) ဟု ဖိလစ်​ပိုင်​အ​တွေ့အကြုံဖြင်​့ နွိုင်​းယှဉ်​​ထောက်​ပြထားသည်​။

​မေးခွန်​းနှင်​့အ​ဖြေများ အခန်​းတွင်​ ဖွံ့ဖြိုး​ရေးမှာ တရုတ်​ကိုအတုယူရမလား၊ ငြိမ်​းချမ်​း​ရေးနဲ့ဖွံ့ဖြိုး​ရေး၊ အရင်​းရှင်​စနစ်​နှင်​့ စားသုံးသူပဓာနဝါဒပြဿနာ၊ ဆင်​းရဲမွဲ​တေမွု၊ ပြည်​တွင်​း​စျေးကွက်​နှင်​့ ပြည်​ပပို့ကုန်​၊ တရုတ်​ရင်​းနှီးမြှုပ်​နှံမွုနှင်​့ဖွံ့ဖြိုး​ရေး၊ နိုင်​ငံတကာ​ငွေ​ကြေးအဖွဲ့များနှင်​့ ဖွံ့ဖြိုး​ရေး​အေဂျင်​စီများ၊ ​စျေးကွက်​စီးပွား​ရေးနှင်​့ အာဏာရှင်​စနစ်​၊ ခရိုနီအရင်​းရှင်​များနှင်​့ဖွံ ဖြိုး​ရေး၊ ​အောက်​​ခြေပြည်​သူများအတွက်​စက်​မွုနဲ့လယ်​ယာ၊ မြန်​မာပြည်​အတွက်​​ရွေးချယ်​စရာများ၊ မြန်​မာ့ဒီမိုက​ရေစီခရီးမှ ​ခေါင်​း​​ဆောင်​မွု ဟူ၍ ​ခေါင်​းစဉ်​ ၁၂ ခုဖြင်​့​ဆွေး​နွေးထားသည်​။

မြန်​မာ့ဒီမိုက​ရေစီအကူးအ​ပြောင်​းဖြစ်​စဉ်​ကို စိတ်​ဝင်​တစားရှိကြသူတို့ ထည်​့သွင်​းစဉ်​းစားသင်​့​သော အချက်​အလက်​​ပေါင်​း များစွာပါရှိ​နေသည်​့စာအုပ်​တစ်​အုပ်​ဟု ယူဆမိပါသည်​။

မိုးမင်​းသိမ်​း

၃၀ ဇန်​နဝါရီ ၂၀၁၉