ဘာသာပြန်သူအမည် - တော်ကောင်းမင်း

မူရင်းစာရေးသူ - Agota Kristof

မူရင်းစာအုပ် - The Notebook, The proof, Third Lie

စာအုပ်တန်ဖိုး - ၅၀၀၀ကျပ်

ပထမအကြိမ် ၂၀၁၇ ဒီဇင်ဘာလ

ဘဝတက္ကသိုလ် စာအုပ်တိုက်

 

ခုစာအုပ်လို Trilogy မျိုးကို အနီ၊ အပြာ၊ အဖြူ၊ အညို၊ အစိမ်း စသူတို့ နဲ့ မူးနောက်နေတဲ့ New york Trilogyကနေ စရင်းနှီးတာပဲ။ အစပ်အဆက်တော့ ရှိတယ်။ တစ်အုပ်ထဲလား ဆိုတော့လည်း မဟုတ်ဘူး။ တစ်အုပ်တည်း ဖတ်လို့ရလားဆိုတော့လည်းရတယ်။ အကုန်တွဲဖတ်လည်းရတယ်။ ဖတ်ဖူးတာ ၂ အုပ်ပဲရှိသေးတော့ သေချာကြီးတော့ မသိသေးပေမယ့် ၂အုပ်လုံးကတော့ ဇာတ်လမ်းအရ စပ်ဆက်လို့နေပေမယ့် အကုန်လုံးကြီး ယုတိ္တရှိရှိ ချိတ်နေလားဆိုတော့ မဟုတ်ဘူး။ အဖြေတစ်ခုကို ရလားဆိုတော့လည်း မရဘူး။

 

ခုမုသားပေါင်းချုပ်လည်း ဒီလိုပဲ။ New York Trilogy ကို ဆရာဒီနိုဗို ဘာသာပြန်တဲ့အခါ တစ်ပေါင်းတည်း ထုတ်တာ မဟုတ်ပဲ တစ်အုပ်စီလိုက်ရှာရတုန်းက တော်တော် ဒုက္ခရောက်ခဲ့တယ်။ ခုသုံးအုပ်တွဲကိုတော့ တစ်ပေါင်းတည်း ဖတ်ရတော့ ဒုက္ခနည်းတယ်။ ဒုက္ခမရောက်ဘူး မပြောဘူးနော်။ နည်းတယ်ပြောတာ။ ပုံမှန်စာအုပ်တွေ ဖတ်နေကျအတိုင်း မျှော်လင့်ပြီး အဖြေတစ်ခုဆီ ရောက်မလား ရောက်မလားလိုက်။ စာမျက်နှာသာ ဆုံးလို့သွားတယ်။ ဘယ်ဟာက စိတ်ကူးယဉ်ပြီး ဘယ်ဟာက အမှန်တရားလဲ ကွဲကွဲပြားပြား မသိလိုက်ဘူး။ ကိုယ်ပဲ ညံ့သွားလား မသိ။

 

ဆရာတော်ကောင်းမင်းရဲ့ စာအုပ်ကို ခုမှ ဖတ်ဖူးတာပါပဲ။ ဒီစာအုပ်က စာသမားတွေ ကြားမှာ လူပြောများတယ်။ ဘာကြောင့် ပြောပြောနေလဲဆိုတာတော့ သေချာမသိခဲ့။ ဖတ်စရာအကြွေးတွေ အိမ်မှာ အများကြီးပါ။ အဲဒီရက် လွန်ခဲ့တဲ့ ၃ ရက်လောက်ကတော့ စာအုပ်ဆိုင်ရောက်တယ်။ သွားဝယ်တာက အဘိဓါန်စာအုပ်။ တောင်ကြီးမြို့ အလက (၁၁) တိုက်တန်းမှာ ရှိတဲ့ နေစေးစာပေကို သွားတယ်။ (စာအုပ်ဆိုင်ပါ ကြေငြာပေးလိုက်တယ်)။ ကိုယ်တစ်ခြားစာအုပ်ဆိုင်တွေကို မသိဘူး။ ခုနောက်ပိုင်း တောင်ကြီးမှာ စာအုပ်ဝယ်ရင် သူ့ဆီပဲသွားတယ်။ လမ်းသင့်တယ်လေ။ ကားရပ်လို့လွယ်တယ်။ နောက်အရေးကြီးတာက အဲဒီဆိုင်မှာ ထိုင်တဲ့ အစ်ကိုက စာဖတ်တယ်။ စာအုပ်တွေကို သူသိတယ်။ အဲလိုဆိုင်မှ ဝယ်လို့ကောင်းတာမျိုးမလား။ ဒါပေမယ့် တစ်ခါတစ်ခါ ခက်တယ်။ မဖတ်ချင်တာတွေ အတင်းညွန်းတာ။ အဲကျ မနည်းပြေးရတယ်။ ထားပါလေ စာအုပ်အကြောင်းလေး ပြောရအောင်။

 

စာငတ်နေလို့ ဒီစာအုပ်ကို ဆွဲလာမိတယ်။ တောင်ကြီးထိရောက်နေပေမယ့် စာအုပ်ဈေးက အတွင်းဈေးပဲ ရောင်းတယ်။ ရန်ကုန် ဂမုန်းပွင့်ထဲက TODAY စာအုပ်ဆိုင် ရန်ကုန်မှာကို အတွင်းဈေးမရောင်းဘူး။ ကပ်ဈေးရောင်းသတဲ့။ ကိုယ်တစ်ခါဝယ်ပြီး နောက်မသွားတော့ဘူး။ အိမ်ပြန်ရောက်တာနဲ့ စာအုပ်ကို ဖတ်မိ။ ငါတို့ဆိုတဲ့ နာမ်စားနဲ့ရေးတဲ့ စာမျက်နှာတွေ။ အမွှာနှစ်ယောက်လို့ နားလည်လိုက်တယ်။ တောရွာကို စစ်ဖြစ်လို့ ရောက်လာတယ်။ သူတို့ကို ခွေးမသားလေးတွေလို့ ခေါ်တဲ့ အဖွားနဲ့နေတယ်။ အမေက မြို့ကိုပြန်သွားတယ်။ စာတွေ ငွေတွေပို့ပေမယ့် အဖွားက မပေးဖတ်ဘူး။ ပိုက်ဆံလည်း ပေးမသုံးဘူး။ အလုပ်ခိုင်းတယ်။ အမေထည့်ပေးလိုက်တဲ့ အဝတ်အစား၊ စောင်တွေ ရောင်းစားလိုက်တယ်။

 

မြို့ကြီးမှာ ကောင်းကောင်းနေ ကောင်းကောင်းစားခဲ့ရတဲ့ ကလေးတွေဖြစ်ပေမယ့် တောမှာ ကြမ်းကြမ်းတမ်းတမ်းနေရတော့လည်း သူတို့တွေ ရအောင်ရှင်သန်တယ်။ ရှင်သန်တာမှ ခပ်ပေါ့ပေါ့ ရှင်သန်တာမဟုတ်ပဲ ကိုယ်ပိုက်ဆံကိုယ်ရှာနိုင်တယ်။ စာသင်တာကို ကိုယ်တိုင်သင်ယူတယ်။ သမ္မာကျမ်းစာတစ်အုပ်၊ အဘိဓါန်တစ်အုပ်နဲ့ လေ့လာလိုက်တာ သူတို့စာကို ကောင်းကောင်းတတ်သွားသတဲ့။ ဒီကလေးနှစ်ယောက် ဒါတင်လုပ်တာလားဆိုတော့ မဟုတ်သေးဘူး။ ကူညီလို့ရတဲ့ လူတွေကို ကူညီသေးတယ်။ ဥပမာ ကြွက်မ။ အိမ်နီးနားချင်း စားစရာမရှိ။ ပိုက်ဆံမရှိတဲ့ ကြွက်မတို့သားအမိကို ဘုန်းကြီးဆီက ငွေညှစ်ပြီး ကူညီတယ်။ တစ်ခြားလည်း အများကြီးပေါ့။

 

ဒါပေမယ့် သူတို့့ရက်စက်ချင်တဲ့ အချိန်ကျတော့လည်း ရက်စက်တယ်။ သူတို့ကျင့်တဲ့ လေ့ကျင့်ခန်းတွေကလည်း အများကြီး။ အရွယ်နဲ့ မမျှအောင် သိတာတွေလည်း အများကြီး။ ဉာဏ်ရည်မြင့်ပြီး ရွှေရောင်ဆံပင်တွေနဲ့ လူချော ၂ယောက်လို့ဆိုတယ်။ ရက်စက်မှု၊ နာကျင်မှု၊ ဆာလောင်မှု ဒါတွေကို လေ့ကျင့်ခန်းတွေနဲ့ ကျင့်ထားတယ်။ နောက်ဆုံးတော့ သူတို့ရဲ့ ရက်စက်မှုက အံ့သြစရာကောင်းတယ်။ ကိုယ်လွတ်မြောက်ဖို့အရေး အဖေကို မိုင်းကွင်းထဲ အရင် လမ်းလျှောက်ခိုင်းလိုက်တာမျိုး။ ဘယ်လိုနေနေ ပထမပိုင်း မှတ်စုစာအုပ်ကတော့ နားလည်လွယ်တယ်။

 

ဒုတိယပိုင်းမှာ အညွန်းတစ်ခုမှာ ရေးထားသလိုပဲ ငါတို့ဆိုတဲ့ အရေးအသား မဟုတ်တော့ပဲ စာရေးသူက ပြောတဲ့ဟန်နဲ့ပြောင်းရေးတယ်။ ဖတ်ရတာ ငြီးမသွားဘူး။ ဆက်သွားပဲ။ ညီအစ်ကို နှစ်ယောက်မှာ တစ်ယောက်က တစ်ဘက်နိုင်ငံကို ကူးသွားတယ်။ တစ်ယောက်က နိုင်ငံထဲမှာ ကျန်ခဲ့တယ်။ လွတ်လပ်တဲ့ နိုင်ငံ၊ ပျော်ရွင်စရာနိုင်ငံ ဆိုပြီး ပြောကြတယ်။ တကယ်တော့ အဲဒီလို မဟုတ်ဘူး။ လူတိုင်းခက်ခဲ ပင်ပန်းစွာနေထိုင်ရတယ်။ နိုင်ငံအတွင်းမှာ ကျန်ခဲ့သူက လူးကက်တဲ့။ ထွက်သွားတဲ့သူ ဘယ်ရောက်သွားလဲ ကိုယ်တို့ မသိရတော့ဘူး။

 

ဒီအပိုင်းမှာ လူးကက်အကြောင်းပဲ ပြောတယ်။ လူးကက်… အဖွားခြံထဲမှာ အလုပ်လုပ်တယ်။ ပိုက်ဆံရှာတယ်။ အဖေနဲ့ ဖြစ်ပြီး ကိုယ်ဝန်ရလာတဲ့ ကောင်မလေးတစ်ယောက်ကို ခြံထဲမှာ ခေါ်ထားတယ်။ အမေရော ကလေးရောကို စောင့်ရှောက်တယ်။ ပြင်သစ်ကားတွေ ကြည့်ရင် လိင်ခန်းဆိုတာ ရှောင်ရခက်တယ်။ အမေရိကန်များက ရုပ်ရှင်ရိုက်ဖို့ ဒီအခန်းထည့်ရတာတဲ့ ပြင်သစ်များက ဒါတွေထည့်ချင်လို့ ရုပ်ရှင် ရိုက်တယ်လို့ ဆိုကြတယ်။ ဒီစာအုပ်ကလည်း ပြင်သစ်မှာ ပြင်သစ်ဘာသာနဲ့ ရေးတဲ့ စာအုပ်။

 

ခွေးနဲ့လည်းဖြစ်တယ်။ အဖေနဲ့ သမီးလည်းဖြစ်တယ်။ မောင်နှမချင်းလည်းဖြစ်တယ်။ အမေအရွယ် မိန်းမနဲ့လည်း ဖြစ်တယ်။ ယောကျာၤးချင်းလည်းဖြစ်တယ်။ ဒီစာအုပ်ကို ဖတ်ရတာ ဝေးလွင့်ကင်းကွာ နှစ်တစ်ရာကို သတိရစေသလို၊ ပေါအော်စတာရဲ့ New York Trilory ကိုလည်း သတိရစေတယ်။ အစ်မတစ်ယောက်ရဲ့ အညွန်းမှာတွေ့တယ်။ ဒီစာအုပ်ကို ၁၈ အပေါင်းလို့များ ရေးထားမလားလို့ သူရှာကြည့်သတဲ့။ မတွေ့ဘူး။ ကိုယ်လည်းမတွေ့ဘူး။ အမှာစာထဲမှာလည်း မတွေ့ဘူး။ အဲတော့ ၁၈နှစ် မပြည့်သေးတဲ့ ကိုယ်ဖတ်လိုက်တယ်။

 

တစ်ရက်တော့ အဖွားခြံကိုရောင်းပြီး မြို့ထဲမှာပြောင်းနေဖို့ ဆုံးဖြတ်တယ်။ ကလေးအမေက မြို့မှာ အလုပ်လုပ်ဖို့ ထွက်သွားတယ်လို့ဆိုတယ်။ ကလေးအဖေက ထောင်ထဲမှာ သူများသတ်လို့ သေတယ်။ ဘာလို့သတ်လဲဆိုတော့ ကိုယ့်သမီးကိုယ်တောင် မရှောင်လို့ အမြင်ကပ်လို့ သတ်ပစ်လိုက်သတဲ့။ ကလေးရဲ့ အဖေနဲ့ ကလေးအမေရဲ့ အဖေနဲ့ တစ်ယောက်ထဲဖြစ်နေတာ တော်တော်နားလည်ရခက်တယ်။ ကလေးလေးက ရုပ်ဆိုးတယ်။ ဒါပေမယ့် သူက ဉာဏ်ကောင်းတယ်။ ကလေးကို လူးကပ်ကလည်း တော်တော်ချစ်တယ်။ တစ်ရက်တော့ ကလေးက သူ့ကိုယ်သူ သတ်သေသွားတယ်။ သိမ်ငယ်လာလို့ ဖြစ်မယ်။

 

အဲဒီကစလို့ လူးကပ်လည်း စိတ်နဲ့ လူနဲ့ မကပ်။ လူးကပ်မှာ အရိုးစု သုံးစုရှိသတဲ့။ သူ့အမေရဲ့ အရိုးစုရယ်၊ သူအမေရဲ့ ကလေး။ သူနဲ့ အဖေမတူတဲ့ ညီမလေး အရိုးစုရယ်။ သူမွေးစားထားတဲ့ ကလေးလေးရဲ့ အရိုးစုရယ်။ အပြင်လူတွေ မတွေ့အောင်တော့ ဖွက်ထားရသပေါ့။ ဒုတိယပိုင်းထိ နားလည်လွယ်ပါတယ်။ အထီးကျန်သူ တစ်ယောက်ရဲ့ စိတ်ခံစားမှုတွေနဲ့ လုပ်မိလုပ်ရာတွေပဲ။

 

အစ်မကို သတ်ပစ်လိုက်လို့ သေဒါဏ်ကျသွားတဲ့ စာအုပ်ဆိုင်ပိုင်ရှင် တစ်ယောက်ကလည်း ကိုယ့်ကို ဖမ်းစားသေးတယ်။ ဖြစ်ချင်တာက စာရေးဆရာတဲ့။ သူ့အစ်မနှောက်ယှက်လို့ သူစာမရေးနိုင်ဘူးလို့ ဆိုတယ်။ စာရေးသူတွေကို၊ အနုပညာသမားတွေကို လူတွေနားမလည်နိုင်တာကို သူရှင်းအောင် ဖွဲ့ထားတယ်။ အစ်မကတော့ သူစာရေးဖြစ်အောင် ကူညီနေတယ်လို့ ယူဆမယ်။ သူ့ကို စားဖို့ သောက်ဖို့လုပ်ပေးတယ်။ အိပ်ချိန်မှန်အောင် ဂရုစိုက်တယ်။ သူစာရေးဖို့ လက်နှိတ်စက်ဝယ်ပေးတယ်။ သူစာရေးရင် ဘေးနားလာကြည့်တယ်။ စာမူတွေကို ယူဖတ်တယ်ပေါ့။ နေ့တိုင်းစာရေးဖြစ်ရဲ့လား လာလာကြည့်သမို့ စာမရေးနိုင်တဲ့အခါ တစ်ခြားစာတွေကို သူကူးရေးပြီး သူ့အစ်မကို လိမ်ရတယ်။ စာရေးတယ်ဆိုတာလည်း ရေးလိုတဲ့အခါမှဖြစ်တာကို။ အကြည်ဓါတ်ရှိမှဖြစ်တာကို။ သူ့အစ်မကို သူပြောတဲ့စကားက စာရေးတယ်ဆိုတာ အစ်မလုပ်နေသလို စက်ချုပ်တာမဟုတ်ဘူး။ တစ်ရက် ဘယ်နှစ်ထည်ပြီးတယ်ဆိုပြီး ပြောမရဘူးဆိုတဲ့ အဓိပ္ပါယ်မျိုး။ နောက် အစ်မကို လည်ပင်းညစ်သတ်လိုက်တယ်။ သူက ကြိုးစင်တတ်သွားတယ်။

 

ဒုတိယပိုင်းပြီးတော့လည်း တတိယပိုင်းကို ဆာလောင်မိတယ်။ တတိယမုသားကတော့ တကယ့်မုသားပေါင်းချုပ်။ အဲ တတိယပိုင်းကြောင့် ဖတ်ခဲ့ပြီးတဲ့ ပထမပိုင်းနဲ့ ဒုတိယပိုင်းက အဖြစ်တွေကို သံသယဝင်လာတယ်။ ဒါဟာလုပ်ကြံမှု သက်သက်လား။ စိတ်ကူးယဉ်မှု သက်သက်လားလို့ ထင်ယောင်ထင်မှားတွေ ဖြစ်ကုန်တယ်။ လူးကပ်နဲ့ ခလော့ တစ်ယောက်ထဲလား။ နှစ်ယောက်လား။ သို့မဟုတ် တကယ်ရော ညီအစ်ကိုဟုတ်ရဲ့လားလို့ သံသယတွေ ပွားစေတယ်။ သူတို့နှစ်ယောက်ကွဲသွားတာဟာ နယ်ခြားမျဉ်းကို ဖြတ်လိုက်လို့ မဟုတ်ဘူး။ တစ်ညမှာ အဖေက မိန်းမတစ်ယောက်နဲ့ သွားနေတော့မယ်လို့ အမေကိုပြောတယ်။ စစ်ဖြစ်နေတာ့ ကလေးတွေကိုတော့ စစ်သတင်းထောက်သွားလုပ်မှာလို့ ပြောတယ်။ အမေက အဖေကို သေနတ်နဲ့ ပစ်လိုက်တယ်။ အဲဒီကျည်ဆံက အဖေကိုရော ကလေးတစ်ယောက်ကိုပါ ထိတယ်။ ထိသွားတဲ့ ကလေးက လူးကပ်။ ကောင်းပြီးကျန်နေတာက ကလော့ သို့မဟုတ် ခလော့။ နာမည်တွေနဲ့ မျက်စိလည်အောင် လုပ်လိုက်သလို ဇာတ်လမ်းတွေ မျိုးစုံထွင်လိမ်ပြီး စာဖတ်သူကို မျက်စိလည်အောင် လုပ်လိုက်တယ်။

 

တတိယမုသားဖတ်ရင်တော့ ဒီအတိုင်းဆိုတဲ့ စိတ်ကို ဖျောက်ထားပြီး ဖတ်မှရမယ်။ ခေါင်းထဲမှာ ရှိသမျှ အမှန်တရားလို့ ထင်တာတွေကို သူက ရိုက်ချိုးမှာ။ ဘာသာစကားသင်သလိုပေါ့။ ဘာသာစကား အသစ်တစ်ခုကို သင်ယူတာက ဦးနှောက်ထဲက စည်းမျဉ်းတွေကို ရိုက်ချိုးလိုက်တာတဲ့။ ဒီစာလုံးတစ်ခုကို ဒီစာလုံးမဟုတ်ဘူး နောက်စာလုံးလို့ ဦးနှောက်ကိုပြောတာ။ ပထမပိုင်းမှာ ခက်ပေမယ့် နောက်ကျ ဒါကို ဒီလိုလည်း အသံထွက်ပါလားလို့ ဖြစ်သွားတာမျိုး။ ဥပမာ အင်္ဂလိပ်က A ကို အေလို့ထွက်ပြီး ပြင်သစ်က အာ လို့ အသံထွက်သလိုပေ့ါ။ စစချင်းမှာ ခက်လိမ့်မယ်။ နောက်ကျ ဒီဇာတ်ကောင်တွေဟာ ဒီလိုလည်း ဖြစ်နိုင်သလို ဟိုလိုလည်း ဖြစ်နိုင်တာပဲ။ ဘယ်ဟာ အမှန်လဲဆိုတော့ မုသားပေါင်းချုပ်ဆိုတဲ့အတိုင်း ဘယ်ဟာ အမှန်လဲ ကိုယ်လည်း မဝေခွဲနိုင်ဘူး။

 

စာဖတ်တာဟာ အမှန်တရားရှာဖွေတာမှ မဟုတ်ပဲ။ ရပါတယ်။ လိမ်သွားပါ။ ကိုယ်သူလိမ်သွားတာကို ပျော်ပျော်ကြီး ခံလိုက်မိတယ်။ စာအုပ်ကို လက်က မချပဲ ဖတ်မိသွားတယ်။

 

မယ်ကျွိ

ည ၁း၁၈ မိနစ်

မေ ၇ ရက် ၂၀၁၈

တောင်ကြီး။