ဇီလန်းစကီး (Zelensky) သည် သရုပ်ဆောင်မင်းသားဘဝမှ သမ္မတဖြစ်လာသူ။ ယူကရိန်းနိုင်ငံ၏ ဆဋ္ဌမမြောက် သမ္မတတစ်ဦးဖြစ်သည်။
သူသည် ဥပဒေဘွဲ့ရပြီးသူတစ်ဦးလည်း ဖြစ်သည်။ ဘွဲ့ရပြီးမှ ရုပ်သံရိုက်ကူးသည့်အလုပ်ကို စိတ်ဝင်စားကာ Kvartal 95 ဆိုသည့် ရုပ်သံထုတ်လုပ်သော ကုမ္ပဏီကိုထောင်သည်။ သူက ဟာသဇာတ်လမ်းတွေကို သဘောကျသည်။ သို့သော် အမှန်တကယ် ပေါက်သွားသည်က သူကိုယ်တိုင် မင်းသားအဖြစ် သရုပ်ဆောင်ခဲ့သော Servant of the People ဇာတ်ကားနှင့်ဖြစ်သည်။
သူက ထိုကားတွင်လည်း ယူကရိန်း သမ္မတအဖြစ် သရုပ်ဆောင်သည်။ သို့သော် ထိုစဉ်က သမ္မတ မဖြစ်သေး။ ၂၀၁၅ မှ ၂၀၁၉ အထိ ထိုဇာတ်ကားကို လေးနှစ်တိုင် ဇာတ်လမ်းတွဲများအဖြစ် ထုတ်လွှင့်ပြသသည်။ ယူကရိန်းနိုင်ငံတွင် လူကြိုက် အများဆုံး ဇာတ်လမ်းတွဲ ဖြစ်သွားခဲ့ရသည်။
သူက ၂၀၁၈ ခုနှစ်မှ ပါတီထောင်ပြီး နိုင်ငံရေးလုပ်ရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့သည်။ ဇာတ်ကားအရှိန်ကလည်း ရှိနေသည် မဟုတ်ပါလား။ ထို့ကြောင့် သူ့ကုမ္ပဏီ Kvartal 95 အနေဖြင့် ပါတီထောင်ပြီး ပါတီအမည်ကိုလည်း သူအောင်မြင်ခဲ့သော ရုပ်ရှင်ဇာတ်လမ်းတွဲအမည် Servant of the People ဟု ပေးလိုက်သည်။
၂၀၁၉ တွင် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲကို ဝင်ပြိုင်သည်။ လက်ရှိသမ္မတ ပက်ထရို ပိုရှန်ကိုအား အပြတ်အသတ် အသာစီးရပြီး သမ္မတဖြစ်ရန် သေချာသလောက်ဖြစ်သွားသည်။
ဇီလန်းစကီးသည် ကြီးကြီးမားမား မဲဆွယ်ခြင်းတွေမလုပ်။ မီဒီယာတွေကိုလည်း အတွေ့မခံ။ သူအများဆုံး အသုံးပြုသည်မှာ Instagram နှင့် Twitter တို့ဖြစ်သည်။ ထို ဆိုရှယ်မီဒီယာတွေပေါ်က သူပြောချင်တာ ပြောသည်။ သူရေးချင်တာ ရေးသည်။ ပြည်သူတွေကို သူလုပ်ချင်တာတွေ ချပြသည်။ သူ့တွင် Instagram ၌ Follower ပေါင်း ၁၄ သန်းကျော်ရှိသည်။ Twitter တွင် Follower ပေါင်း ၅ သန်းခန့်ရှိသည်။ ထိုသူတွေနှင့် သူနိုင်ငံရေးလုပ်သည်။ ဆိုရှယ်မီဒီယာတွေပေါ်က သူ့အမြင်တွေကို ချပြတတ်ခြင်းက စည်းရုံးရေးကို ပိုပြီး ထိရောက်စေသည်။
ဇီလန်းစကီးကို ၁၉၇၈ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၂၅ ရက်နေ့တွင်မွေးဖွားသည်။ မိဘများမှာ ဂျူးလူမျိုးအနွယ်တွေ ဖြစ်သည်။ ဖခင်က ကွန်ပျူတာသိပ္ပံပညာရှင် ပါမောက္ခတစ်ဦးဖြစ်သည်။ မိခင်က အင်ဂျင်နီယာတစ်ဦး ဖြစ်သည်။ သူသည် ယူကရိန်းဘာသာစကား၊ ရုရှားဘာသာစကား၊ အင်္ဂလိပ် ဘာသာစကားတို့ကို ကောင်းစွာ ပြောဆိုနိုင်သူတစ်ဦးဖြစ်သည်။ ၂၀၀၀ ပြည့်နှစ်တွင် ဥပဒေဘွဲ့ရပြီး ရုပ်ရှင်လောကထဲကို ဝင်သည်။ ဇာတ်ညွှန်း ရေးခြင်း၊ သရုပ်ဆောင်ခြင်းအလုပ်တွေကို လုပ်သည်။ ရှေ့နေအလုပ်ကို လုံးဝမလုပ်ခဲ့ဟုဆိုသည်။
Servant of the People ဇာတ်ကားသည်သူ့ကို လူသိများစေသည်။ ထိုဇာတ်ကားထဲတွင် အစိုးရအဖွဲ့တွင် တာဝန်ယူထားသူများအား ဆန့်ကျင်ပြီး အကျင့်ပျက်ခြစားမှုများကို တိုက်ဖျက်ပုံတွေကို ဖော်ပြထားသည်။ သမိုင်းဆရာဘဝမှ သမ္မတဖြစ်လာပုံတွေကို ရိုက်ကူးထားခြင်းဖြစ်သည်။
ထိုဇာတ်ကားကြောင့် သူသည် နိုင်ငံရေးလောကထဲဝင်ရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ပြည်သူတွေကလည်း အစိုးရအပြောင်းအလဲတွေကို အလိုရှိနေကြသည်။ ဒီမိုကရေစီကိုပိုပြီး လိုအပ်နေကြသည်။
ဇီလန်းစကီးသည် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲအတွက် လှုပ်ရှားမှုကို ၂၀၁၈ ခုနှစ်ကတည်းက စတင်ခဲ့သည်။ သူ့နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ သဘောတရားတွေကို YouTube ကတစ်ဆင့် ဗီဒီယိုအတိုလေးတွေရိုက်ပြပြီး ပြည်သူနှင့် တိုက်ရိုက် ထိတွေ့သည်။ သူ့သဘောထားတွေ ကြေညာချက်တွေကို ထုတ်ပြသည်။ ၂၀၁၉ ဧပြီလတွင် ကျင်းပသည့် ရွေးကောက်ပွဲတွင် ၇၅ ရာခိုင်နှုန်းနီးပါး အနိုင်ရရှိခဲ့သည်။ လက်ရှိသမ္မတက ၂၅ ရာခိုင်နှုန်းသာ မဲရသည်။ ဇီလန်းစကီး အနိုင်ရမှုကို ကမ္ဘာ့ခေါင်းဆောင်များက အားပေးချီးကျူးကြသည်။
သမ္မတဖြစ်လာကတည်းက ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုတွေကို လုပ်ခဲ့ရာ ယခင် ရှေးရိုးစွဲတွေနှင့် မကြာခဏ ပြဿနာဖြစ်ကြရသည်။ ယူကရိန်းကိုချုပ်ကိုင်နေသည့် ရုရှားအားထောက်ခံနေသော အဖွဲ့အစည်းတွေကို လွှတ်တော်မှ ဖယ်ထုတ်နိုင်ရန်ကြိုးစားသည်။ ဥပဒေတွေကို ပြင်ဆင်နိုင်ရန် ကြိုးစားရင်း ပဋိပက္ခတွေနှင့် ရင်ဆိုင်ခဲ့ရသည်။ လွှတ်တော်အတွင်း အဟောင်းနှင့် အသစ်တိုက်ပွဲကား ပြင်းထန်လာခဲ့သည်။
ရုရှားတို့သည် ယူကရိန်းနိုင်ငံအား ကျူးကျော်မှုကို ၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင် စတင်ခဲ့သည်။ သို့သော် ရုရှားနှင့် ပဋိပက္ခသည် ၂၀၂၁ ဧပြီလကတည်းက စတင်နေသည်။ ဇီလန်းစကီးက ယူကရိန်းကို NATO အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံဖြစ် အောင်ကြိုးပမ်းသည်။ ယင်းသည်ပင် ပူတင်အတွက် ပြဿနာတစ်ရပ်ဖြစ်လာသည်။
၂၀၂၂ ခုနစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် ပူတင်က ယူကရိန်းနိုင်ငံ Donbas ဒေသအား စစ်ဆင်ရေးစတင်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ ကြေညာပြီး မကြာမီ ရုရှားဒုံးကျည်များသည် ယူကရိန်းဒေသ၏ စစ်ရေးပစ်မှတ်များကို တိုက်ခိုက်ဖျက်ဆီးခဲ့သည်။ ဇီလန်းစကီးက ယူကရိန်းနိုင်ငံတွင် မာရှယ်လောထုတ်ကာ ရုရှားနှင့် သံတမန် အဆက်အသွယ် ဖြတ်တောက်လိုက်သည်။
ဇီလန်းစကီးသည် ကိဗ်မြို့တွင် မိသားစုနှင့်အတူ နေထိုင်ကာ ရုရှားတို့၏ ကျူးကျော်စစ်ကို ကြံ့ကြံ့ခံပြီး ရင်ဆိုင် လျက်ရှိသည်။
The Times of Israel က ဇီလန်းစကီးကို ယူကရိန်းဒီမိုကရေစီအား အကာအကွယ်ပေးသူအဖြစ် ချီးကျူးဂုဏ်ပြုသည်။ ချက်နိုင်ငံကလည်း ချက်နိုင်ငံ၏ အမြင့်ဆုံး ဆုတံဆိပ် Order of the White Lion ဆုကို ပေးအပ်ချီးမြှင့်သည်။ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံအသီးသီးကလည်း သူ့ကို ချီးကျူးဂုဏ်ပြကြသည်။
ဇီလန်းစကီးသည် ပူတင်နှင့် စေ့စပ်ဆွေးနွေးရန် အကြိမ်ကြိမ်တောင်းဆိုသော်လည်း ပူတင်က လက်မခံခဲ့ပေ။ ယူကရိန်းနိုင်ငံအတွင်း စစ်မြေပြင်ဖြစ်စေရန် ဖန်တီးလာသောကြောင့် အပြစ်မဲ့ပြည်သူပေါင်း ၄ သန်းခန့်မှာ နိုင်ငံကို စွန့်ခွာထွက်ပြေးနေကြရသည်။ ၂၀၂၂ မတ်လ ၂၃ ရက်နေ့ စာရင်းအရ ယူကရိန်း အရပ်သားပြည်သူ ၁၅၉၄ ဦးဒဏ်ရာရပြီး ၉၇၇ ဦးသေဆုံးကြရသည်။
အမေရိကန်အပါအဝင် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံအများအပြားက ရုရှားကို စီးပွားရေးပိတ်ဆို့ ဒဏ်ခတ်မှုများပြုကာ ယူကရိန်းနိုင်ငံကို အကူအညီများ ပေးလျက်ရှိသည်။
ဇီလန်းစကီးသည် စစ်ပွဲကာလများတွင် ယူကရိန်းပြည်သူတို့နှင့်အတူ ရပ်တည်ပြီး ရုရှားကို ကြံ့ကြံ့ခံရင်ဆိုင်ခဲ့ခြင်း ကြောင့် သူ၏ ခေါင်းဆောင်နိုင်မှုစွမ်းရည်ကို နိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင်အတော်များများက ချီးကျူးခဲ့သည်။
ယူကရိန်းနိုင်ငံအတွက် ရဲရင့်သော သစ္စာရှိသော သူရဲကောင်းတစ်ဦးဟူ၍ ဂုဏ်ပြုရေးသားကြသည်။
ယူကရိန်းနိုင်ငံပြည်တွင်းရေးကား စေ့စပ်ဆွေးနွေးရန် တောင်းဆိုမှုမှန်သမျှကို ပယ်ချနေသော ပူတင်ကြောင့် မငြိမ်းချမ်းနိုင်သေးသည့် အနေအထားကိုရောက်နေရသည်။ ဇီလန်းစကီးမှာလည်း သမ္မတတစ်ဦးအဖြစ် နိုင်ငံကို ကောင်းအောင် ထူထောင်ရမည့်အစား စစ်ရေးဖြင့် ပြည်သူ့ဘက်ကရပ်တည်ရင်း တိုက်ပွဲဝင်နေရရှာ သည်။
မောက္ခစာအုပ်တိုက်
၂၀.၆.၂၀၂၃