မောင်သာနိုး
ပျူအစဆိုတဲ့ ရောဂါ
ကွမ်းခြံလမ်းစာပေ၊
ပထမအကြိမ်၊ စက်တင်ဘာ ၂၀၁၉။
မျက်နှာဖုံးအနုပညာ - စောဝဏ္ဏ။
၁၃.၁ စင်တီမီတာ x ၁၈.၈ စင်တီမီတာ။
စာမျက်နှာ - ၂၁၀၊ တန်ဖိုး - ကျပ် ၃၀၀၀။
ဆရာမောင်သာနိုး၏ ဗမာစကားနှင့် စာပေဆိုင်ရာ
အရေးအသား ၁၉ ပုဒ်ကို စုစည်းထုတ်ဝေထားခြင်းဖြစ်သည်။
ပျူအစဆိုတဲ့ ရောဂါ၊ ပုဂံကျောက်စာမှာ သ သု သော၊ သက်စိုးတောင် အနီးက စကားပြေ၊ မြစေတီရဲ့ ပျူသဒ္ဒါ၊ တိုက်ရိုက်ပြောစကား ရေးပုံ၊ ဗမာ ပါဠိ အင်္ဂလိပ်၊ ပျူစကားရဲ့ ဝါကျ ဖွဲ့ ထုံး၊ ပျူစကားနဲ့ ဗမာစကား၊ ဗမာဆရာတော်ရဲ့ ပါဠိကို အိန္ဒိယ ပညာရှင် ဘာသာပြန်ပုံ၊ ဟိမဝန ္တာ ဇာစ်မြစ်၊ တုန်း ဘာသာစကား၊ ဗမာစကားမှာ သက္ကတနဲ့ ပါဠိ အငှားစကားလုံးများ၊ ပုဂံခေတ်ဦး ဗမာစကားရဲ့သဒ္ဒါ၊ ဗမာစကားလုံးများအကြောင်း၊ ဗမာသရသံ အပြောင်းအလဲ၊ ဗမာမှာ ဝါကျကဏ္ဍ ဝါ ပုဒ်စု၊ အရေးအသားစနစ်ရဲ့ အားနည်း ချက်၊ ပါဠိနှင့် ဗမာဝါကျ အချို့၊ လွှတ်သုံး ဂန ္ထဝင် ဗမာစာ စသည့် အရေးအသားများ ဖြစ်သည်။
'' ရာဇကုမာရ် ကျောက်စာကို ပါဠိ၊ မွန်၊ ပျူ၊ ဗမာ လေးဘာသာ နဲ့ ရေးထိုးထားတယ် ဆိုမှတော့ ဘာသာ လေးခု၊ လူမျိုး လေးမျိုး ဟာ ပုဂံခေတ်က မတူကွဲပြား တစ်ခုစီ ရပ်တည်ခဲ့ကြတယ် ဆိုတာ ရှင်းလို့ နေတော့ တယ်။ ပျူနဲ့ ဗမာဟာ လူတစ်မျိုး တည်း၊ စကားတစ်ခုတည်းသာဖြင့် ဘယ်ဆရာတော်က လက်အညောင်းခံ စီကုံး ကျောက်ထက်အက္ခရာ တင်မတဲ့တုံး။ ''
( ပျူအစဆိုတဲ့ ရောဂါ၊ စာမျက်နှာ ၈ နှင့် ၉ မှ )
'' ပျူစကားဆိုတာ ကျောက်စာ၊ အိုးစာ လောက်သာ ကျန်ရစ်နေတော့သမို့ ကျွန်တော်တို့ နောင်လာနောက်သားတွေ အစဖော်မရနိုင် ဖြစ်နေချိန် နှိုင်းယှဉ်ဖတ်စရာ လုပ်ပေးခဲ့တဲ့ အတွက် ရာဇကုမာရ်ကို ကျွန်တော်တို့ ကျေးဇူးတင်ရမယ်။ သူ့ကျောက်စာက အစဖော်ပေးခဲ့ တာတောင် တချို့ အိုးခွက်စာကလေးတွေ အခုထိ ပိုင်ပိုင်နိုင်နိုင် မဖတ်နိုင်ကြသေးပါဘူး။ ပျူစကားဆိုတာ ကျွန်တော်တို့ ဗမာစကားနဲ့ ဆွေမျိုးတော်တယ် ဆိုတာတောင် ဂျိန်းဖောတို့၊ မရူးတို့လောက် ရင်းချာတာ မဟုတ်လေတော့ သူ့ထဲမှာ ကျွန်တော်တို့နဲ့ တူတာက နည်းနည်းရယ်။ ဝါကျဖွဲ့ထုံးဆို တော်တော့်ကို မတူတာ။ မတူကြောင်း အခု နည်းနည်းပါးပါး ရိပ်စားမိရုံ ပြောပြ လိုက်တာပါ။'' ( ပျူစကားရဲ့ ဝါကျဖွဲ့ထုံး၊ စာမျက်နှာ ၈၉ နှင့် ၉၀ မှ )
'' ဗမာစကားဟာ အယူအဆရေးရာမှာရော လောကီရေးရာတွေမှာပါ အိန္ဒိက စကားလုံးတွေကို ငှားယူ သုံးစွဲ ခဲ့ကာ အသံ သဘော ဆီလျော်အောင် ပြုပြင်ပြောင်းလဲ မှုတွေ လုပ်ခဲ့၊ ကိုယ်ပိုင်စကား လုပ်ခဲ့တယ်။သာမန်ပြော သူက အမှုမဲ့အမှတ်မဲ့ ဖြစ်သော်လည်း ဒီ အိန္ဒိက ဂန ္ထဝင်စကားတွေရဲ့ အကျိုး သက်ရောက်မှုဟာ သိသာထင်ရှားနေပါတယ်လို့ နာသန်ဝတ်ဆ က သူ့လေ့လာချက်ကို နိဂုံးချုပ်ထားတယ်။ ''
( ဗမာစကားမှာ သက္ကတနဲ့ ပါဠိ အငှားစကားလုံးများ၊ စာမျက်နှာ ၁၄၂ မှ )
'' အဲသလို ဗမာစာတောင် မကျွမ်းပါဘဲ ဗမာစာပေသမား ဗမာအယ်ဒီတာ လုပ်၊ ကိုယ်မတတ်တာတော့ မသိ၊ သူများ အမှန်ရေးထားတာကို လူတတ်လုပ် ပြင်ချင်သူများ အပါအဝင် အမည်ခံ ဗမာစာရေးဆရာ၊ သတင်း စာဆရာ၊ ကျောင်း ဆရာများအတွက် အခုလို ဗမာဘာသာစကား လေ့လာချက် ဆောင်းပါးများကို အမုန်းခံ ရေးနေရခြင်း ဖြစ်ပါကြောင်း။ ''
( အရေးအသားစနစ်ရဲ့ အားနည်းချက်၊ စာမျက်နှာ ၁၉၁ မှ )
'' ပျူအစဆိုတဲ့ ရောဂါ '' ဆောင်းပါးစုမှာ ဗမာဘာသာ စကား နှင့် စာပေကို စိတ်ဝင်တစားရှိကြသူတို့ ဖတ်ရှုသင့် ဖတ်ရှု ထိုက်သော အရေးအသားများဟု ယူဆ မိပါသည်။
မိုးမင်းသိမ်း
၂၀ အောက်တိုဘာ ၂၀၁၉